Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cadaan, ülkenin Vizyon 2030 planıyla bağlantılı mega projeleri iptal etmesini engelleyecek bir "egosu olmadığını" belirterek, Riyad'ın en gösterişli projelerinden bazılarını yeniden değerlendirdiğine dair şimdiye kadarki en net sinyali verdi.
Riyad'da bütçe brifinginde konuşan Bakan el-Cadaan, "Kesinlikle egomuz yok, sıfır ego." dedi. "Bir şeyi duyurursak ve onu ayarlamamız, hızlandırmamız ya da diğerlerinden daha fazla önceliklendirmemiz veya ertelememiz ya da iptal etmemiz gerekirse, gözümüzü bile kırpmadan bunu yapacağız." diye ekledi.
Neom ve 'The Line' projelerinde geri adım iddiaları
Bakanın yorumları, Suudi Arabistan'ın, lüks plaj otelleri, bir kayak merkezi ve 170 km uzunluğunda fütüristik şehir "The Line" gibi en fütüristik mega projelerinden bazılarını küçülttüğüne dair raporların ortasında geldi.
Kasım ayında Financial Times, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın fikir babası olduğu ve Neom'un merkezini oluşturan doğrusal şehir "The Line"ın mimarlar ve geliştiriciler tarafından büyük ölçüde küçültüldüğünü bildirmişti. Ayrıca, yaz aylarında yayımlanan ayrı bir FT raporu, çöl kayak merkezi Trojena'nın inşasında ülkenin geride kaldığını ve 2029 Asya Kış Oyunları için alternatif bir ev sahibi ülke arayışına girdiğini belirtmişti.
Elbette "The Line" ve çöl kayak kasabası gibi projeler, Veliaht Prens'in ülke ekonomisini petrol ihracatına bağımlılıktan uzaklaştırmak için başlattığı daha büyük çaplı bir hareketin en iddialı ve fantastik kısımlarıydı.
Suudi Arabistan, ucuz elektrik gerektiren yapay zeka ve İslami dünyanın en kutsal iki şehri olan Mekke ve Medine'ye ev sahipliği yapması nedeniyle yabancı olmadığı turizm gibi rekabet avantajına sahip olduğu sektörlerde ilerlemeye devam ediyor.
Bakan Cadaan, "Harcama verimliliği, harcamaları kısmak anlamına gelmez. Bazı kalemlerdeki harcamaları azaltarak, diğerlerinde artırmak demektir." diye ekledi.
Bütçe açığı ve borç stratejisi
Cadaan'ın açıklamaları, Suudi Arabistan'ın 2026 bütçesini açıklamasının ardından geldi. Yeni bütçe, ülkenin açığının 2025'te GSYİH'nın %5,3'ünden 2026'da %3,3'e düşeceğini öngörüyor.
Bütçe Açığı, bir hükümetin harcadığı miktar ile vergiler gibi gelir kaynaklarından elde ettiği miktar arasındaki farktır. Suudi Arabistan, gelişmekte olan diğer pazarlara kıyasla sadece %30 gibi düşük bir borç/GSYİH oranına sahip ve dünyanın en büyük kanıtlanmış petrol rezervlerine sahip. Bu nedenle, uluslararası kreditörlerden geri ödeneceklerine güven duyarak borçlanma yeteneğine sahip.
Bakan Cadaan, "Bu, tasarlanmış bir açıktır. Politika tercihi olarak [20]28'e kadar açığımız olacak." dedi. "Son üç bütçe döngüsündeki harcama seviyemiz tutarlı oldu, ancak şimdi mesele ne kadar harcadığımızdan çok, neye harcadığımızdır." diye ekledi.
