Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara'nın Pazartesi günü ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray'daki görüşmesi, cihatçıdan devlet adamına dönüşen ve yıllardır süren izolasyonu kırma çabasında olan bir lider için baş döndürücü bir yılı taçlandırdı. Bu, bir Suriye Devlet Başkanı'nın Beyaz Saray'a yaptığı ilk ziyaret olarak kayıtlara geçti.
"Terörist" etiketi kalktı, diplomasi kapısı açıldı
Görüşmenin hemen öncesinde Washington'ın, eski bir El Kaide üyesi olduğu iddia edilen Şara'nın artık "Özel Olarak Belirlenmiş Küresel Terörist" listesinde yer almadığını açıklaması, bu dönüşümün ne denli radikal olduğunu gözler önüne serdi. 42 yaşındaki Şara, geçen yıl aralık ayında, yıllardır ülkeyi yöneten katil Beşar Esed'i devirerek iktidara gelmişti.
Şara'nın iktidara gelmesinden bu yana Suriye, Esed'in kilit müttefikleri İran ve Rusya'dan hızla uzaklaşarak Türkiye, Körfez ülkeleri ve Washington'a doğru yönelen bir bölgesel yeniden hizalanma yaşadı.
Güvenlik ve IŞİD'le mücadele odakta
Pazartesi günkü zirvenin ana gündem maddesi güvenlik oldu. ABD'nin Suriye ile İsrail arasında olası bir güvenlik paktına aracılık etmesi ve Şam'daki bir hava üssünde askeri varlık kurma planları, görüşmelerin kilit başlıklarıydı.
Özellikle, Suriye'nin IŞİD'le mücadele için ABD liderliğindeki koalisyona katılacak olması, bu tarihi buluşmada resmi olarak duyurulması beklenen önemli bir gelişmeydi. Trump, görüşme öncesinde yaptığı açıklamada, "Suriye'de büyük ilerleme kaydedildi. Şara çok iyi iş çıkarıyor. Zor bir mahalle ve o zor bir adam, ama onunla çok iyi anlaştım" ifadelerini kullandı.
Yeniden inşa ve yaptırımların kaldırılması baskısı
Görüşmelerde Şara'nın en güçlü şekilde savunacağı konuların başında, Sezar Yaptırımları Yasası başta olmak üzere ABD'nin Suriye üzerindeki tüm yaptırımlarının kaldırılması talebi geldi.
Trump, Mayıs ayında Riyad'da Şara ile yaptığı görüşmenin ardından tüm yaptırımları kaldırma sözü vermişti. Ancak en sert önlemlerin kaldırılması Kongre onayı gerektiriyor. Dünya Bankası'nın yeniden inşası için 200 milyar dolardan fazla gerektiği tahmin edilen Suriye için, küresel yatırımın önünü açmak amacıyla bu yaptırımların bir an önce kaldırılması hayati önem taşıyor.
İç çatışmalar ve insan hakları endişeleri
New York merkezli Eurasia Group'tan Firas Maksad, "Şaraa'nın Washington ziyareti, Suriye'nin İran'ın uydu devleti olmaktan çıkıp Amerikan liderliğindeki kampa katılma yolundaki dramatik değişimin simgesidir" dedi. Maksad, bu "yeni deneyimde" azınlık ve bireysel haklar konusunda ciddi endişeler olmasına rağmen, bu ziyaretin Suriye'nin doğru yolda olduğuna dair bir umut anı olduğunu vurguladı.
