Sudan'daki Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF), ülkenin kaynak açısından zengin güney kesimlerinde Sudan Silahlı Kuvvetleri'ne (SAF) karşı ilerleyişini sürdürerek, Pazartesi günü ülkenin en büyük petrol sahasını ele geçirdi.
Güney Kordofan Eyaleti ile Güney Sudan'ın Birlik Eyaleti sınırındaki Muglad Havzası'nda yer alan Heglig, yaklaşık 75 petrol kuyusu, tanklar ve işleme istasyonları dahil olmak üzere Sudan'ın en önemli petrol sahalarından ve altyapılarından bazılarına ev sahipliği yapıyor.
Burası, Güney Sudan'daki Unity petrol sahasından başlayarak Port Sudan'a uzanan ve uluslararası pazarlara petrol ihraç edilen yaklaşık 1.600 km uzunluğundaki Büyük Nil Petrol Boru Hattı üzerinde kritik bir durak noktası.
RSF, Heglig'i ele geçirmesiyle birlikte, boru hattının Batı Kordofan'dan Kuzey Kordofan'ın SAF kontrolündeki eyalet başkenti el-Obeid çevresine kadar uzanan kısmını kontrol altına almış oldu.
RSF'nin stratejik hedefleri
RSF, Heglig'in ele geçirilmesini "bölgenin ekonomik önemi göz önüne alındığında, tüm vatanın kurtuluşunda çok önemli bir nokta" olarak nitelendirdi.
Sudan'ın savaş ekonomisi üzerine bir raporun yazarı Emadeddin Badi, Batı Kordofan'ın düşüşünün askeri açıdan RSF için el-Obeid'e ve nihayetinde Omdurman ile Hartum'a geri dönüş yolunda bir koridor açtığını belirtti. Badi, "Bu, RSF'nin stratejik amacıdır ve BAE'nin tedarik ve finansal destek sağlayarak kolaylaştırdığı bir hedeftir" dedi. Badi ayrıca, "Ekonomik olarak Heglig kritik bir transfer noktasıdır, el-Obeid ise büyük bir rafineriye ev sahipliği yapar. İkisinin de güvence altına alınması, RSF'ye ek bir gelir akışı sağlayacak ve savaş ekonomisini daha da güçlendirecektir" yorumunu yaptı.
Güney Sudan ekonomisi için hayati önem
Heglig, karayla çevrili olan ve ekonomisi neredeyse tamamen petrole ve Port Sudan'a giden boru hattına bağımlı olan Güney Sudan'ın ekonomisi için hayati önem taşıyor. Heglig'in ele geçirilmesiyle RSF, hem Sudan hem de Güney Sudan ekonomisinin hayati bir parçasını kontrol altına almış oldu.
Güney Sudan televizyonları, Heglig'de Güney Sudan askerleri (SSPDF) ile RSF savaşçılarını gösteren görüntüler yayınladı. Ancak kaynaklar, ilerleyen RSF karşısında SSPDF'nin Sudan ordusunun (SAF) ayrılışını kolaylaştırmaktan ve RSF'yi kabul etmekten başka çaresi kalmadığını belirtiyor.
SAF'ın 90. piyade tugayının, yerel Messiria grubu liderleri ve Güney Sudan ordusuyla anlaşarak Heglig'den çekildiği bildirildi.
Sudan'ın ikiye bölünme ihtimali
RSF'nin Darfur üzerindeki kontrolü ve Kordofan'daki kazanımları, Sudan'ın fiilen ikiye bölünmüş olduğu anlamına geliyor. Ordu kuzey, doğu ve merkezi elinde tutarken, RSF batıyı ve müttefiklerinin yardımıyla güneyin geniş bir bölümünü kontrol ediyor.
Bu durum, Sudan'ın Libya gibi ikiye bölünme ihtimalini bir kez daha gündeme getiriyor. Ancak analistler, Sudan'da Kızıldeniz kıyısının SAF destekli hükümetin kontrolünde olması ve RSF'nin Libya'daki Haftar'a kıyasla daha az bürokrasiye sahip olması nedeniyle tam bir bölünmenin henüz olası olmadığını düşünüyor.
Ancak Badi, BAE destekli RSF'nin çalışma şekli ile BAE'nin bir diğer müttefiki olan doğu Libya komutanı Halife Haftar'ınkiler arasında net paralellikler görüyor: "Libya'daki Haftar ile paralellik açık. Siyasi olarak, BAE'nin sağladığı Libya'nın petrol hilali üzerindeki kontrolü belirleyici bir pazarlık kozu haline geldi ve tavizler zorlamak için kapatmalar kullanıldı. RSF artık benzer bir modeli kopyalayabilir."
