ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail parlamentosu Knesset'te Batı Şeria'yı fiilen ilhak etme yolunu açan yasa tasarısının ön onay almasının ardından, bu adımın Başkan Donald Trump'ın Gazze'deki savaşı bitirmeye yönelik planını tehlikeye atabileceği konusunda sert bir uyarıda bulundu.
Rubio, Çarşamba geç saatlerde İsrail'e hareketinden önce gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bu Knesset'te bir oylama, ancak Başkan'ın şu anda böyle bir şeyi desteklemeyeceğimizi açıkça belirttiğini düşünüyorum ve bunun barış anlaşması için potansiyel olarak tehdit edici olduğunu düşünüyoruz," dedi.
Gazze'de gece boyu ağır çatışmalar
Görgü tanıkları, güney Gazze Şeridi'ndeki Han Yunus'un doğu bölgelerinde ve ayrıca kuzeyde Gazze Şehri'nin doğusunda gece boyunca neredeyse kesintisiz ağır silah sesleri ve tank topçusu atışları olduğunu bildirdi.
Merkezi Gazze Şeridi'nde yaşayan 40 yaşındaki çiftçi Muhammed Ebu Mansur, bir sohbet uygulaması aracılığıyla "Silah sesleri ve patlamalar sabaha kadar neredeyse hiç durmadı, üç çocuğum uyandı ve savaşın geri gelip gelmediğini sordu," dedi. Mansur, "Bütün bunlar ne zaman bitecek ve korkusuz normal hayatlarımıza kavuşacağız?" diye ekledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Rubio'nun ziyaretinin, Trump'ın Gazze savaşını sona erdirmeyi, yeniden yapılanmanın önünü açmayı, istikrarlı yönetimi ve Filistin devletine giden olası adımları içeren 20 maddelik planının uygulanmasını desteklemek amacıyla gerçekleştiğini duyurdu. Rubio’dan önce, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance de Çarşamba günü soykırımcı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmüş, Perşembe günü ise Savunma Bakanı Israel Katz ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya gelmesi bekleniyordu.
İsrail parlamentosundan tartışmalı ilhak hamlesi
Filistinlilerin bağımsız bir devlet için talep ettiği topraklara İsrail yasasını uygulama tasarısı, yani Batı Şeria'nın fiili ilhakına eşdeğer bir adım, Çarşamba günü İsrail parlamentosundan ön onay aldı. Bu bölgede yaklaşık 700.000 Yahudi yerleşimci yaşamakta. Birleşmiş Milletler ve uluslararası toplumun büyük bir kısmı bu yerleşimleri uluslararası hukuka göre yasadışı kabul ediyor.
İşgalci İsrail hükümeti ise, anlaşmazlık konusu olarak gördüğü Batı Şeria topraklarına ilişkin Tevrat'a dayalı ve tarihi bağları gerekçe gösteriyor ve bir Filistin devletinin kurulmasına karşı çıkıyor. Yerleşimler, on yıllardır Orta Doğu barışının önündeki en büyük engel olarak görülen patlayıcı bir mesele.
Bu oylama, yasanın kabul edilmesi için gereken dört aşamanın ilkiydi ve Vance'in İsrail ziyaretiyle aynı zamana denk geldi. Oylama, Trump'ın 1967 Orta Doğu Savaşı'nda ele geçirdiği bu bölgeyi İsrail'in ilhak etmesine izin vermeyeceğini söylemesinden sadece bir ay sonra gerçekleşti.
Başbakan Netanyahu'nun Likud partisi bu yasayı desteklemezken, yasa taslağı koalisyon dışındaki milletvekilleri tarafından sunuldu ve 120 milletvekilinden 25'e karşı 24 oyla geçti. Netanyahu hükümeti, Gazze'deki savaşı durdurması için İsrail'e baskı yapmak amacıyla bazı Batılı müttefiklerin Filistin devletini tanımasına bir yanıt olarak ilhakı düşünmüş, ancak Trump'ın itiraz etmesi üzerine bu hamleden vazgeçmiş görünmüştü.
Katil Netanyahu'nun ultra-milliyetçilerin hem Batı Şeria hem de Gazze'nin ilhakını isteyen koalisyon ortaklarıyla iktidara geldiği 2022'den bu yana yerleşim inşaatları hızla genişlemekte. Trump'ın ilk görev süresinde aracılık ettiği İbrahim Anlaşmaları kapsamında İsrail ile diplomatik ilişkiler kuran en önde gelen Arap ülkesi olan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Batı Şeria'nın ilhakının Körfez devleti için bir kırmızı çizgi olduğu uyarısında bulunmuştu.