Middle East Eye'ın (MEE) edindiği bilgilere göre, İngiliz hükümeti yasa dışı İsrail yerleşim birimlerinden ithal edilen ürünlere yönelik bir yasak getirme olasılığını ciddi olarak değerlendiriyor. Hükümete yakın kaynaklar, Orta Doğu Bakanı Hamish Falconer'ın İşçi Partili milletvekillerine böyle bir yasağın "arzu edilir" olduğunu söylediğini aktardı.
Ancak nihai kararın Başbakanlık (Downing Street) tarafından verileceği ve Başbakan Keir Starmer'ın şu an için yasak koyma konusunda çekimser olduğu belirtiliyor. Buna rağmen, işgal altındaki Batı Şeria'da yerleşim birimlerinin önemli ölçüde genişlemesi veya büyük çaplı yerleşimci şiddetinin yaşanması durumunda yasağın uygulanmasının olası olduğu düşünülüyor.
Hükümet pozisyonunda temel değişiklik
İki yıl önce İşçi Partisi'nin İsrail'e karşı yaptırım veya boykotlara karşı çıkan pozisyonu, temelden değişmiş durumda. Bakanlar, yerleşim mallarına yönelik bir yasağın, İngiltere'nin işgal altındaki topraklara ilişkin resmi tutumuyla tutarlı olacağını kabul ediyor.
Parlamentonun Dış İlişkiler Seçici Komitesi (FASC) Başkanı kıdemli İşçi Partisi milletvekili Emily Thornberry, yaptığı açıklamada, "Hükümetin İsrail'in yasadışı yerleşimlerinden mal ithalatını derhal yasaklaması gerektiğini uzun süredir savunuyorum." dedi. Thornberry, yerleşimcilere uygulanan yaptırımların, yerleşim mallarının Birleşik Krallık'ta satılmasına izin verilmesi halinde "baltalandığını" vurguladı.
FASC'nin yaz aylarında yayımlanan raporunda da "Batı Şeria'daki yasa dışı yerleşimlerden mal ithalatına yasak" getirilmesi tavsiye edilmişti.
Yaptırım dizisinin devamı olarak yasak beklentisi
İşçi Partisi hükümeti, mayıs ayında Batı Şeria'daki aralarında Daniella Weiss'in de bulunduğu önde gelen bazı yerleşimci aktivistlere ve yerleşimci karakollarına yaptırım uygulamıştı. Haziran ayında ise Birleşik Krallık, diğer müttefikleriyle birlikte, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich gibi aşırı sağcı iki İsrailli bakana, Filistinlilere karşı "tekrarlanan şiddeti kışkırtmaları" nedeniyle yaptırım uygulamıştı.
Dışişleri Bakanlığı'ndan bir kaynak, "Eğer bir sonraki adım olursa, bu yerleşim mallarına yasak olacaktır" ifadesini kullandı. Kaynaklar, İngiltere'nin bu yasağı muhtemelen tek başına değil, Fransa veya Hollanda gibi diğer ülkelerle eş zamanlı olarak uygulayacağını belirtti. Ayrıca, yasağın ancak ABD'den zımni bir onay alınması durumunda uygulanmasının da olası olduğu kaydedildi.
Ticaret hacmi artıyor, muhalefet baskısı yükseliyor
İşçi Partili milletvekili Richard Burgon tarafından desteklenen ve şu anda ikinci okuması yapılan bir parlamento yasa tasarısı ise İsrail'e "kapsamlı yaptırımlar" uygulanmasını teklif ediyor. Tasarı, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) devletlerin İsrail'in yasa dışı işgalini sona erdirmek için eylemde bulunmasını yasal olarak gerektiren 2024 kararını gerekçe gösteriyor.
İşletme ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan verilere göre, Haziran 2024 ile Haziran 2025 arasında iki ülke arasındaki mal ve hizmet ticareti 6,2 milyar sterline (8,15 milyar dolar) ulaşarak, bir önceki yıla göre %3,7 artış gösterdi.
Diplomatik ilişkilerdeki bozulmaya rağmen, İngiltere bu dönemde İsrail'e yapılan ihracatını %10,5 oranında artırdı. Ayrıca, geçen Eylül ayında yeni seçilen İşçi Partisi hükümeti, İngiliz yapımı yaklaşık 30 silah ihracat lisansını askıya almış olsa da, İsrail'in Gazze'deki harekatında yoğun şekilde kullandığı gelişmiş savaş jetleri F-35'lerin Birleşik Krallık yapımı bileşenleri bu askıya alma kapsamından muaf tutulmuştu.
