Gazze Şeridi, iki yıllık soykırım savaşının ve devam eden ablukanın yol açtığı ciddi bir su sıkıntısı kriziyle karşı karşıya. Yerel yetkililerin açıklamasına göre, 11 Ekim'de kırılgan bir ateşkesle sona eren savaşa rağmen kriz sürmekte.
Gazze Belediyesi Sözcüsü Hüsnü Muhanna, şu anda Gazze'ye ulaşan su miktarının, iki milyonu aşkın nüfusun fiili ihtiyacının yalnızca yüzde 15'ine tekabül ettiğini (günde yaklaşık 100.000 metreküp) belirtti.
Savaşın mirası: Tahrip edilen kuyular ve tesisler
Savaş sırasında İsrail, bölgedeki kuyuların çoğunu imha etti ve merkezi tuzdan arındırma tesisi kullanılamaz hale geldi. Toplam 88 kuyunun yalnızca 17'si şu anda faaliyette. Gazze Şeridi, su tedariki için büyük ölçüde İsrail'in ulusal su şirketi Mekorot hattından gelen istikrarsız kaynağa bağımlı durumda. Muhanna, bu hattın günde yaklaşık 15.000 metreküp su sağladığını kaydetti.
Savaştan önce bile İsrail ablukası nedeniyle Gazze'deki suyun çoğu içilemez durumdaydı. 2020'de UNICEF, nüfusun sadece %10'unun temiz ve güvenli içme suyuna doğrudan erişimi olduğunu tahmin etmişti. Su seviyelerindeki yüksek tuzluluk, yüz binlerce haneyi içme ve banyo için su satın almak zorunda bırakıyor.
Savaşın başlangıcında Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından savaş suçlarından aranan dönemin Savunma Bakanı Yoav Gallant, Gazze'ye "elektrik yok, yiyecek yok, su yok, gaz yok" ilan ederek krizi daha da derinleştirmişti. Tam abluka, su şebekelerine, kuyulara ve tuzdan arındırma tesislerine yapılan saldırılarla birleşti.
Moloz, kirlilik ve yakıt engeli
Muhanna'ya göre, Gazze'nin su altyapısını onarmanın önündeki en büyük engellerden biri, İsrail'in ateşkes şartlarını ihlal ederek büyük ölçüde yasaklamaya devam ettiği yakıt ve temel ekipman eksikliği.
Gazze Şehri yetkilisi, biriken yaklaşık 260.000 ton atığın iyileştirme çabalarını daha da karmaşık hale getirdiğini ve ciddi bir çevre tehdidi oluşturduğunu doğruladı. Muhanna, belediyenin yaklaşık 50.000 ton molozu temizlemeyi başardığını, ancak 20 milyon tondan fazla molozun hala temizlenmeyi beklediğini ve bunun ağır makine ve uluslararası yardım gerektiren bir görev olduğunu belirtti.
Belediye, kuşatma altındaki yerleşim bölgesinde temizlik ve yeniden yapılanma için gerekli olan 134 araç ve hayati operasyonel ekipmanı kaybetti. Muhanna, temel hizmetlerin restorasyonu ve yaşam koşullarının daha fazla kötüleşmesini önlemek için buldozer, sıkıştırma kamyonu, jeneratör, pompa ve yakıtın acilen gerekli olduğunu vurguladı.
Çevresel felaket uyarısı
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), İsrail'in Gazze'de hasar verdiği veya yıktığı 250.000 binanın yaklaşık 61 milyon ton moloz ürettiğini tahmin ediyor. UNEP, moloz akışlarının etkin bir şekilde ayrıştırılmaması durumunda, bu molozun yaklaşık %15'inin asbest, endüstriyel atık veya ağır metallerle kirlenme riski altında olabileceğini belirtti.
Ajansın yönetici direktörü Inger Andersen, durumun devam etmesi halinde "Gazze sakinlerinin nesillerinin sağlığını ve refahını etkileyebilecek bir çevresel yıkım mirası bırakacağı" uyarısında bulundu.
Ayrıca, Haaretz gazetesinin bir raporuna göre, İsrail ordusunun inşaat molozlarını Gazze Şeridi'nin içine boşalttığına dair görüntüler ve bilgiler bulunuyor.
