Brezilya’nın en büyük iki petrol işçileri sendikası olan Ulusal Petrol İşçileri Federasyonu ve Tek Petrol İşçileri Federasyonu, Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ve hükümet yetkililerine İsrail’e karşı enerji ambargosu uygulamaları için ortak bir mektup gönderdi. Mektupta, İsrail’in Gazze’de “soykırım” işlediği iddiaları vurgulanarak, Brezilya’nın bu duruma karşı daha somut adımlar atması gerektiği belirtildi.
Sendikalar, Brezilya’nın 2024 yılında İsrail’e 2,7 milyon varil ham petrol ihraç ettiğini ve bunun İsrail’in askeri yakıt ihtiyacının önemli bir kısmını oluşturduğunu ifade etti. Mektupta, Brezilya’nın bu ticaretle savaş suçlarına ortak olma riski taşıdığına dikkat çekildi.
Lula’nın açıklamaları ve diplomaside gerginlik
Devlet Başkanı Lula, Şubat ayında Etiyopya’da düzenlenen Afrika Birliği Zirvesi sırasında yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze’deki eylemlerini “soykırım” olarak nitelendirmiş ve bu durumu Nazi Almanyası’nın Yahudilere yönelik soykırımıyla karşılaştırmıştı. Lula, “Bu, askerlerin askerlere karşı savaşı değil; son derece donanımlı bir ordunun kadınlara ve çocuklara karşı savaşı.” ifadelerini kullanmıştı.
Bu açıklamalar İsrail tarafından sert tepkiyle karşılandı. İsrail Başbakanı Netanyahu, Lula’nın Nazi Almanyası benzetmesini “ağır ve utanç verici” olarak nitelendirdi. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz ise Lula’nın sözlerini geri almadığı sürece “İsrail’de istenmeyen kişi” ilan edileceğini açıkladı. Lula, bu açıklamalarını geri almayı reddederek Brezilya’nın İsrail Büyükelçisi’ni geri çağırdı.
Reuters’ın haberine göre, Lula’nın bu açıklamalarının ardından onay oranı yüzde 54’ten yüzde 51’e düştü.
Uluslararası boyut ve yaptırım çağrıları
Sendikaların mektubunda, Kolombiya’nın İsrail’e kömür ihracatını durdurması ve dünya genelinde düzenlenen #BlockTheBoat kampanyası gibi örnekler vurgulandı. Kampanya kapsamında, liman işçileri İsrail gemilerini yüklemeyi ve silah taşımayı reddetmişti.
Sendikalar ayrıca, Brezilya hükümetinden İsrailli enerji şirketleriyle yürütülen projelerin askıya alınmasını ve Birleşmiş Milletler öncülüğündeki yaptırımlara destek verilmesini talep etti. Bu adımların, Brezilya’nın “tarihsel diplomatik mirasına” uygun olacağı ve ülkenin insan hakları ve uluslararası hukuk taahhütleriyle uyumlu bir ekonomik politika izlemesini sağlayacağı belirtildi.
Lula, Ocak ayında Güney Afrika’nın İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanı’nda açtığı davayı desteklemiş ve bu davanın Gazze’de “muhtemel bir soykırım” olduğunu tespit ettiğini ifade etmişti. Lula’nın bu tutumu, Brezilya’nın Filistin’e verdiği desteği uluslararası arenada daha görünür hale getirdi.
