Washington ve Şam arasındaki ilişkiler, Suriye'nin eski lideri Beşşar Esed'in geçen yıl düşmesinden bu yana çarpıcı bir dönüşüm geçiriyor. Reuters'a bilgi veren, aralarında iki Batılı ve bir Suriyeli savunma yetkilisinin bulunduğu altı kaynağa göre, ABD, Suriye'nin başkenti Şam'da daha önce hiç bildirilmemiş bir askeri varlık kurma hazırlığında.
Bu planın merkezinde, ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen İsrail-Suriye güvenlik anlaşmasının potansiyel bir parçası olan demilitarize bölgeyi denetlemeye yardımcı olmak amacıyla kullanılacak gizli bir hava üssü bulunuyor. Üs, Suriye'nin güneyindeki kritik bölgelerin girişinde yer alıyor.
Trump-Şara zirvesi önem kazanıyor
Gelişmeler, ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara'yı Pazartesi günü Beyaz Saray'da ağırlayacağı tarihi bir görüşme öncesinde hız kazandı. Bu, bir Suriye devlet başkanının Beyaz Saray'a yaptığı ilk ziyaret olacak. Kaynaklar, Washington'un anlaşmanın Şara'nın Washington ziyareti öncesinde veya yıl sonuna kadar imzalanması için Şam'a baskı yaptığını belirtiyor.
Askeri hazırlıklar ve misyon
Batılı bir askeri yetkili, Pentagon'un son iki ayda hızlandırdığı planlar kapsamında üsse birkaç keşif görevi düzenlediğini ve uzun pistinin hemen kullanıma hazır olduğunu tespit ettiğini söyledi. İki Suriyeli askeri kaynak, teknik görüşmelerin üssün lojistik, gözetim, yakıt ikmali ve insani operasyonlar için kullanılmasına odaklandığını, ancak Suriye'nin tesis üzerindeki tam egemenliğini koruyacağını bildirdi.
Suriyeli bir savunma yetkilisi ise ABD'nin C-130 tipi nakliye uçaklarıyla piste test uçuşları yaptığını doğrularken, üssün girişindeki bir güvenlik görevlisi de Amerikan uçaklarının "testler" kapsamında iniş yaptığını ifade etti. ABD'li askeri personelin ne zaman konuşlandırılacağı ise henüz netleşmedi.
CENTCOM ziyareti ve yeni strateji
Üsse yönelik hamlenin, ABD Merkez Kuvvetler Komutanı (CENTCOM) Oramiral Brad Cooper'ın 12 Eylül'de Şam'a yaptığı ziyarette ele alındığı belirtiliyor. CENTCOM o dönemde yaptığı açıklamada, Cooper'ın Şara'ya IŞİD ile mücadeleye yaptığı katkılardan dolayı teşekkür ettiğini ve bunun Trump'ın "müreffeh bir Orta Doğu ve komşularıyla barış içinde istikrarlı bir Suriye vizyonuna" yardımcı olabileceğini söylemişti.
Bu yeni ABD varlığı, Lübnan ve İsrail arasındaki ateşkesi gözlemleyen Lübnan'daki bir diğer ABD askeri varlığını ve Hamas ile İsrail arasındaki Trump dönemi ateşkesini izleyen İsrail'deki bir diğer üssü anımsatan bir "ortak Suriye-Amerikan varlığı" yaratmayı hedefliyor. ABD, IŞİD ile mücadele kapsamında Suriye'nin kuzeydoğusunda zaten asker bulunduruyor, ancak bu birlik sayısının Nisan ayında 1,000'e indirilmesi kararlaştırılmıştı.
Yeni Suriye yönetimi, ABD birliklerinin varlığının yeni Suriye devletiyle mutabık kalınması gerektiğini belirtirken, Şara'nın Suriye'yi ABD liderliğindeki küresel IŞİD karşıtı koalisyona yakında dahil etmesi bekleniyor.
