ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan ile ABD arasında Çarşamba günü 270 milyar dolarlık yeni yatırım anlaşmaları imzalandığını açıklarken, Suudi devlet medyası bu rakamın 557 milyar dolara ulaştığını iddia etti. Daha önceki benzer duyurularda olduğu gibi, taahhüt edilen bu meblağların ne kadarının kesin nakit yatırım olduğu konusunda belirsizlikler yaşanabileceği belirtiliyor.
Trump, Salı günü Beyaz Saray Oval Ofis'te yapılan tarihi görüşmede Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ı, Mayıs ayında yaptığı 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdünü 1 trilyon dolara çıkarmaya ikna etmeye çalışmıştı. Trump, ertesi gün yatırım konferansında yaptığı konuşmada, "Fotoğraf çekerken 'Bunu 1,5 trilyon dolara çıkarabilir misiniz?' dedim. Yani düşünecek bir şeyi var." ifadelerini kullandı.
Bu devasa yatırım konferansı, Washington'daki trafiği felç ederken, milyarder teknoloji yöneticilerinden YZ devlerine ve küçük hukuk firmalarına kadar ABD'nin dört bir yanından gelen çok sayıda şirket Suudi Arabistan ile anlaşma yapmak için sıraya girdi.
Çin'in kontrolüne karşı kritik mineraller hamlesi
Ziyaretin en dikkat çekici anlaşmalarından biri, ABD'li MP Materials ile Suudi Arabistan Madencilik Şirketi Maaden arasında imzalandı. Anlaşma, kritik teknolojilerin üretiminde hayati öneme sahip olan nadir toprak minerallerini işleyecek bir rafineri kurulmasını öngörüyor.
Her iki şirket de hükümetleriyle yakından ilişkili. Maaden'in çoğunluk hissesi Suudi devletine aitken, ABD'de halka açık olan MP Materials'ın %15 hissesi, Çin'in küresel rafinajdaki hakimiyetine karşı stratejik bir adım olarak ABD Savaş Bakanlığı tarafından satın alınmıştı.
Anlaşmaya göre, MP Materials ortak girişimde %49 hisseye sahip olacakken, Maaden'in hissesi %51'den az olmayacak. Anlaşmanın ABD tarafındaki finansmanının ABD Savaş Bakanlığı tarafından sağlanacak olması, bu anlaşmanın Washington için stratejik önemini vurguluyor.
Musk'ın xAI'si Suudi Arabistan'da: 500 megawatt veri merkezi
Daha önce Trump ile arası bozuk olduğu bilinen dünyanın en zengin adamı Elon Musk, Veliaht Prens onuruna verilen yemeğe katıldı ve yatırım konferansında Muhammed bin Selman'ın hemen yanında ön sırada yer aldı.
Musk'ın Grok sohbet botunu üreten şirketi xAI, Suudi devlete ait YZ şirketi Humain ile ortaklık anlaşması imzaladığını duyurdu. Ortak açıklama, krallıkta, çekirdeğinde büyük bir 500 megawatt'lık veri merkezi olan bir GPU veri merkezi ağı geliştireceklerini belirtti.
Musk, bu iş birliği hakkında "Zekanın geleceği, en gelişmiş YZ modelleriyle birleştirilmiş devasa ve verimli bilgisayarlar aracılığıyla tasarlanacak. HUMAIN'in yetenekleri, Suudi Arabistan'da bu geleceği daha hızlı inşa etmemizi sağlıyor." dedi.
Humain'den dev YZ anlaşmaları serisi
Suudi Arabistan'ın 1 trilyon dolarlık egemen varlık fonu tarafından desteklenen Humain, ABD'li diğer şirketlerle de bir dizi anlaşma imzaladı.
-
Luma yatırımı: Humain, Kaliforniya merkezli ve yapay zeka videoları üreten Luma şirketine 900 milyon dolarlık bir yatırım yapacağını ve şirketin YZ çalışmalarında Humain veri merkezlerini kullanacağını duyurdu.
-
AMD ve Cisco ile ortaklık: Humain, Suudi Arabistan içinde bir gigawatt'lık (yaklaşık 800.000 Amerikan evine elektrik sağlayabilecek kapasite) veri merkezi kapasitesi inşa etmek için AMD ve Cisco Systems ile ortaklık yaptığını açıkladı.
YZ çipi ihracat lisansları ve stratejik ortaklık
Ziyaretin kilit konularından biri olan gelişmiş YZ çiplerinin Suudi Arabistan'a ihracatı konusunda ise somut bir satış anlaşması açıklanmadı. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Suudi mevkidaşı Faysal bin Ferhan, "Stratejik Yapay Zeka (YZ) Ortaklığı" imzaladı. Ortak açıklamada, bu stratejik ortaklığın "gelişmiş yarı iletkenlerin tedarikini kapsadığı" belirtilerek, ilerleme sinyali verildi.
Krallık, düşük enerji fiyatları nedeniyle kendisini ucuz bir veri merkezi merkezi olarak konumlandırıyor. Humain, 2034 yılına kadar 6,6 gigawatt kapasiteli veri merkezleri inşa etmeyi hedefliyor.
Enerji sektöründe 30 milyar dolarlık ek anlaşmalar
Teknoloji anlaşmalarına rağmen, fosil yakıt sektörü de ABD-Suudi ilişkilerinde hala önemli bir nakit kaynağı olmaya devam etti. Suudi Aramco, sıvılaştırılmış doğal gazdan finansal hizmetlere kadar çeşitli sektörlerde ABD şirketleriyle potansiyel değeri 30 milyar doların üzerinde olan 17 ön anlaşma (Mutabakat Zaptı - MoU) imzaladığını duyurdu. Bu anlaşmaların, Trump'ın Mayıs ziyaretinde imzalanan 90 milyar dolarlık taahhütleri genişletmesi bekleniyor.
