İsrail İleri Teknoloji Endüstrileri Birliği (IATI) tarafından yayımlanan yıllık rapor, Gazze’deki savaşın ve devam eden insani krizin İsrail ekonomisinin kalbi sayılan yüksek teknoloji sektöründe derin bir sarsıntı yarattığını ortaya koydu. Rapora göre, teknoloji şirketlerinin %53’ü, çalışanlarından gelen "yurt dışına relokasyon" (taşınma) taleplerinde büyük bir artış yaşandığını bildirdi.
Ekonominin lokomotifi güç kaybediyor
İsrail GSYH’sinin %20’sini, toplam ihracatın ise yarısından fazlasını oluşturan teknoloji sektörü, tarihinin en kritik dönemlerinden birini yaşıyor. Microsoft, Intel, Nvidia, Amazon, Meta ve Apple gibi dünya devlerine ev sahipliği yapan ülkede, çok uluslu şirketlerin çalışanları artık İsrail dışındaki ofislere transfer olmanın yollarını arıyor.
Raporda öne çıkan çarpıcı detaylar şunlar:
-
Yatırımlar kayıyor: Birçok çok uluslu firma, yatırımlarını ve operasyonlarını işgalci İsrail’den başka ülkelere kaydırmayı planlıyor.
-
Tedarik zinciri kırılması: Savaş süresince yaşanan aksamalar, dev şirketleri soykırımcı İsrail dışındaki alternatiflere yöneltti. Uzmanlar, bu alternatifler bir kez verimli hale geldiğinde, faaliyetlerin tekrar işgalci İsrail’e dönmeyebileceği konusunda uyarıyor.
-
Üst düzey yönetici göçü: Sadece mühendisler değil, kıdemli yöneticiler ve aileleri de güvenlik ve istikrar endişesiyle ülkeden ayrılmak istiyor.
İş dünyasında bölünme
Haberde yer alan verilere göre, şirketlerin %57’si operasyonlarını sabit tutmayı başarırken, %22’si doğrudan ticari zarar gördüğünü beyan etti. Ancak IATI, rakamlar ne olursa olsun, jeopolitik istikrarsızlığın devam etmesi durumunda yerel iş ortamının kademeli olarak aşınacağı ve işgalci İsrail’in küresel teknoloji liderliğinin kalıcı risk altına gireceği vurgusunu yaptı.
Analistler, devlet düzeyinde radikal ve yapıcı adımlar atılmadığı sürece, bu "beyin göçünün" İsrail’in gelecekteki inovasyon kapasitesini geri dönülemez şekilde zayıflatabileceğini öngörüyor.
