İsrail’de 7 Ekim 2023 tarihinde yaşanan güvenlik ve istihbarat zafiyetlerine ilişkin yürütülen hukuki süreçte kritik bir gelişme yaşandı. İsrail Yüksek Mahkemesi, Devlet Kontrolörü Ofisi tarafından yürütülen "7 Ekim İhmalleri" soruşturmasının devam etmesini engelleyen ihtiyati bir tedbir kararı yayınladı.
Soruşturma kapsamı daraltıldı
İsrail’in ekonomi yayınlarından Globes gazetesinin haberine göre; mahkeme, Devlet Kontrolörü’nün stratejik ve siyasi başarısızlıklarla ilgili tanıkları çağırmasını ve delil toplamasını yasakladı. Bu hamle, saldırının yaşandığı sabahki yönetimsel hataların incelenmesini hukuki olarak askıya almış oldu.
Siyasi kanat ile ordu arasındaki çatışma
Soruşturmanın durdurulmasına muhalefet kanadından tepkiler gecikmedi. "Sistem Güvenliği" (Ometz) adlı sivil toplum kuruluşu, kararın siyasi düzeyin sorumluluğunu örtbas etme çabası olduğunu savundu. Kuruluş, gerçek çözümün hükümet güdümünde bir yapı değil, bağımsız bir resmi soruşturma komisyonu kurulması olduğunu vurguladı.
Netanyahu ve Herzog karşı karşıya
İsrail içerisinde soruşturmanın nasıl yürütüleceği konusunda derin bir kutuplaşma yaşanıyor:
-
Netanyahu: Kendi hükümetinin soruşturma komisyonunun sınırlarını ve yetkilerini belirlemesi gerektiğini savunuyor. Geçtiğimiz günlerde Knesset’te (İsrail Meclisi) "siyasi bir araştırma komisyonu" kurulmasına dair yasa tasarısı ön okumadan geçti.
-
Isaac Herzog: İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ise hükümetin bu planına sert karşı çıkarak, yasalar çerçevesinde tam yetkili, derinlemesine ve bağımsız bir resmi komisyon kurulmasının zorunlu olduğunu ifade etti.
Muhalefetin talebi net
İsrail muhalefeti, soruşturma komisyonu üyelerinin bizzat Yüksek Mahkeme tarafından atanmasını talep ediyor. Netanyahu hükümeti ise bu talebi reddederek, sürecin kontrolünü elinde tutmak istediği bir "siyasi komisyon" modelinde ısrar ediyor.
7 Ekim’de başlayan ve bölgeyi sarsan olaylar zincirinin sorumlularının kim olacağı tartışması, İsrail iç siyasetinde ve hukuk sisteminde en büyük kriz başlığı olmaya devam ediyor.