Suriye’de yarım asırlık Baas diktatörlüğünün hızla çökmesinin üzerinden bir yıl geçti. Halkın yoksulluk ve savaş yıkımıyla baş başa kaldığı Suriye’nin aksine, devrik lider Beşşar Esed ve yakın çevresinin Rusya’da "yumuşak bir iniş" yaptığı ortaya çıktı.
New York Times’ın 55 üst düzey rejim yetkilisinin izini sürerek hazırladığı araştırma, Esed ailesinin Moskova ve Dubai arasındaki lüks yaşamını, cevapsız kalan hesapları ve geride bıraktıkları sadık hizmetkârlarına attıkları kazıkları gün yüzüne çıkardı.
Gökdelenlerde akşam yemeği, villalarda doğum günü
Beşşar Esed, Moskova’nın en yüksek binası olan Federation Tower’daki iki katlı çatı katı dairesinde ve şehrin elit kesiminin yaşadığı Rublyovka bölgesindeki yüksek güvenlikli villalarda yaşıyor. Görgü tanıkları, devrik diktatörü Moskova manzaralı lüks restoranlarda yemek yerken gördüklerini belirtiyor.
Ailenin lüks tutkusu sadece Moskova ile sınırlı değil. Esed’in kızı Zein ve kardeşi Mahir Esed’in kızı Şam, 22. yaş günlerini Dubai’de ve Moskova’daki altın varaklı restoranlarda kutlarken görüntülendi. Sosyal medyaya sızan görüntülerde; Hermès, Chanel ve Dior marka hediyelerin havada uçuştuğu, özel yatlarda Cristal şampanyaların açıldığı bir "kutlama zinciri" dikkat çekiyor.
Çocuklara BAE koruması, babalara Rus gardiyanlığı
Haberdeki en çarpıcı detaylardan biri, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yapılan özel bir anlaşma sayesinde Esed ailesinin çocuklarının bu ülkede eğitimlerine ve sosyal hayatlarına devam edebilmesi. Beşşar Esed’in kızı Zein, Abu Dabi’deki Sorbonne Üniversitesi’nde iri yapılı korumalar eşliğinde eğitimini sürdürürken, kendisini istemediğini söyleyen Suriyeli bir öğrencinin okuldan uzaklaştırıldığı iddia ediliyor.
Rus yetkililer ise aileyi sessiz kalmaları konusunda sıkı bir denetim altında tutuyor; ailenin en büyük oğlu Hafız, Moskova sokaklarından video paylaştıktan sonra Rus istihbaratınca uyarılmış ve o günden beri dijital dünyadan silinmiş durumda.
"Bizi burada ezdi, giderken de kazıkladı"
Esed ailesinin lüks içindeki yaşamı, onlara en yakın olan isimlerin yaşadığı sefaletle tezat oluşturuyor. Mahir Esed’in kendisine sadık subaylara yardım ettiği belirtilirken, Beşşar Esed’in en yakın özel kalem müdürünü Moskova’da beş parasız bıraktığı ortaya çıktı.
Rejim çökerken Esed’in uçağına apar topar bindirilen, yanına pasaportunu bile alamayan özel yardımcısı, Moskova’daki Four Seasons otelinin binlerce dolarlık faturasını ödeyemeyince ortada kaldı.
Esed’in telefonlarına çıkmadığı bu yardımcının, Rus makamlarının müdahalesiyle bir askerî tesise yerleştirildiği, ardından beş parasız şekilde Suriye’deki bir dağ köyüne döndüğü öğrenildi. Eski mesai arkadaşı durumu şu sözlerle özetliyor: "Beşşar hayatını sanki hiçbir şey olmamış gibi yaşıyor. Buradayken bizi ezdi, giderken de hepimizi kazıkladı."