Yemen’de 2015 yılından bu yana devam eden iç savaşta aynı koalisyon çatısı altında yer alan Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki gerilim, kopma noktasına geldi. Suudi Arabistan’ın, BAE destekli Güney Geçiş Konseyi (GGK) güçlerine yönelik hava saldırısı ve Abu Dabi yönetimine yönelik alışılmadık sertlikteki kınamasının ardından BAE, Yemen'deki son askeri unsurlarını da geri çekme kararı aldı.
Riyad'dan "kırmızı çizgi" çıkışı
Kriz, Suudi Arabistan’ın Salı sabahı Mukalla Limanı'nda BAE destekli ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi’ne (GGK) ait hedefleri vurmasıyla tırmandı. Riyad yönetimi, limana BAE'den gelen gemilerle indirilen silahların "yakın bir tehdit" oluşturduğunu savundu.
Hava saldırısından saatler sonra bir bildiri yayınlayan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, BAE’nin GGK’yı Suudi sınırındaki Hadramut ve El-Mahra bölgelerinde askeri operasyonlara "zorlamasından" dolayı büyük hayal kırıklığı duyduklarını açıkladı.
Açıklamada, "Krallığın ulusal güvenliğine yönelik her türlü tehdit kırmızı çizgimizdir; bu tehdidi etkisiz hale getirmek için gerekli her türlü adımı atmaktan çekinmeyeceğiz" ifadelerine yer verildi.
BAE: "Kendi özgür irademizle çekiliyoruz"
Suudi Arabistan’ın "askeri sevkiyat" iddiasını reddeden BAE Dışişleri Bakanlığı, vurulan gemilerin silah değil, askeri araç taşıdığını ve sevkiyatın daha önceden Riyad ile koordine edildiğini savundu. Suudi Arabistan’ın açıklamalarını "temelsiz" olarak nitelendiren BAE Savunma Bakanlığı, kısa süre sonra yaptığı duyuruda, "son gelişmeler ışığında" Yemen’deki terörle mücadele ekiplerinin görevine kendi iradesiyle son verdiğini açıkladı.
Abu Dabi yönetimi, operasyonel çekirdeğinin büyük kısmını 2019’da çekmiş olsa da bölgede istihbarat, eğitim ve terörle mücadele odaklı özel birimler bulundurmaya devam ediyordu.
Yemen hükümetinde çatlak derinleşiyor
Sahadaki gerilim, Yemen’in uluslararası alanda tanınan yürütme organı olan Başkanlık Liderlik Konseyi’ne (PLC) de yansıdı. Konsey Başkanı Reşad el-Alimi, BAE güçlerinin derhal ülkeden ayrılması çağrısında bulunarak Abu Dabi ile yapılan ortak savunma anlaşmasını iptal etti. Ancak konseyin GGK kanadı, bu kararın tek taraflı olduğunu ve bir geçerliliği bulunmadığını savunarak hükümet içindeki bölünmüşlüğün altını çizdi.
Analistler, bu gelişmenin Körfez koalisyonunun Yemen stratejisinde kalıcı bir kırılmaya yol açabileceğini ve bölgedeki güç dengelerini yeniden şekillendirebileceğini belirtiyor.
