ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Şam’daki ABD büyükelçiliğinin yeniden açılma olasılığına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Rubio, güvenlik endişeleri nedeniyle elçiliğin halen Türkiye’den faaliyet gösterdiğini belirtirken, geçici hükümetin silahlı grupları kontrol altına alması durumunda yeniden açılmanın mümkün olabileceğini söyledi.
Rubio, Senato Dış İlişkiler Komitesi’nde yaptığı konuşmada, "Şu anda elçiliğimiz Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Ancak geçici hükümete yardım etmemiz gerekiyor. Onların yeniden yapılanma sürecinde ne tür desteğe ihtiyaç duyacaklarını belirlemek için çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.
Geçtiğimiz hafta Riyad’da sürpriz bir şekilde Suriye’ye yönelik tüm yaptırımların kaldırıldığını duyuran eski ABD Başkanı Donald Trump, geçici başkan Ahmed Şara ile de bir araya geldi. Trump, Şara’nın liderliğinden etkilendiğini ifade ederken, Şara’nın geçmişte ABD güçlerine karşı savaşmış bir El Kaide üyesi olduğu bilgisi dikkat çekti.
Rubio, büyükelçiliğin yeniden açılmasının önündeki en büyük engelin güvenlik endişeleri olduğunu vurguladı. "Geçici otoriteye güveniyoruz, ancak sahadaki diğer unsurlar hala büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu gruplar arasında eski rejim yanlıları, DEAŞ bağlantılı militanlar ve diğer silahlı gruplar bulunuyor." dedi.
Rubio ayrıca, geçici hükümetin ABD'nin güvenlik standartlarını karşılaması gerektiğini belirtti. "Bir saldırı durumunda tahliye planınız var mı? Binayı silahlı gruplardan koruyabilir misiniz? Bunlar, geçici otoritenin çözmesi gereken temel sorunlar." diye ekledi.
ABD ve İsrail ilişkileri
Rubio, Suriye’deki gelişmelerin İsrail için bir fırsat yaratabileceğini de belirtti. "Eğer Suriye istikrarlı hale gelir ve savaş niyeti olmayan bir hükümete sahip olursa, bu İsrail için büyük bir fırsat olur." dedi. Rubio, Şam’dan gelen bazı teminatların umut verici olduğunu ancak bunların kanıtlanması gerektiğini ifade etti. "Bu bir ulusal proje. Kendilerini devrim ya da İsrail’e saldırı üssü olarak görmüyorlar." dedi.
Golan Tepeleri ve İsrail’in tutumu
Rubio, Suriye’nin Golan Tepeleri’ndeki durumu da değerlendirdi. İsrail, 1967’de işgal ettiği Golan Tepeleri’ni kendi topraklarına dahil ettiğini iddia ederken, Birleşmiş Milletler bu durumu yasa dışı olarak tanımlıyor. Netanyahu’nun talimatıyla İsrail ordusu, Golan Tepeleri tampon bölgesine asker yerleştirerek sınır güvenliğini sağlamayı hedefliyor.
Netanyahu ayrıca, Suriye’deki Hizbullah’a ait olduğu iddia edilen silah depolarını bombalama emri vermişti. Bu operasyonlar, İsrail’in bölgedeki güvenlik kaygılarını artıran gelişmeler arasında yer alıyor.
Yaptırımların kaldırılması ve gelecek planları
Trump yönetimi, Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırarak komşu ülkelerin geçici hükümete destek sağlamasını hedefliyor. Rubio, bu adımın Suriye’nin çöküşünü önlemek için atıldığını belirtti. "Eğer bu adımı atmasaydık, Suriye birkaç hafta içinde tam bir iç savaşla karşı karşıya kalabilirdi." dedi.
ABD’nin, 2019’da yürürlüğe giren Caesar Suriye Sivil Koruma Yasası kapsamında muafiyetler sağlayarak Suriye’ye yabancı yatırım çekmeyi planladığı açıklandı. Ancak bu muafiyetlerin süre sınırlaması bulunduğu ve geçici hükümetin daha fazla ilerleme kaydetmesi gerektiği vurgulandı.
Rubio, "Sorun istek meselesi değil, yetenek eksikliği. Geçici hükümetin silahlı grupları kontrol altına alması gerekiyor." dedi.
